Λύτρας Νικηφόρος (1832-1904)

«Η αγάπη προς το ωραίον είναι η γέφυρα μεταξύ Θεού και ανθρώπου»

• Αυτός ο καλλιτέχνης θεωρείται από τους μεγαλύτερους Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα, καθώς και ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Σχολής Μονάχου, με συνεισφορές που σχημάτισαν το ελληνικό καλλιτεχνικό τοπίο, ιδιαίτερα την «ελληνική αναγέννηση» και την διδασκαλία της τέχνης στην Ελλάδα.
• Οι διδασκαλίες του θεωρείται πως έφεραν πλούσιους καρπούς, καθώς καλλιτέχνες όπως οι Ιακωβίδης, Ροϊλός και Μπώκος γαλουχήθηκαν από τον ίδιο. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν παρασύρθηκε από νέες μεθόδους, (π.χ του ιμπρεσιονισμού), ήταν υποστηρικτής των μαθητών που διακινούνταν προς αυτές τις κατευθύνσεις, και τους ενθάρρυνε να ακολουθήσουν τις δικές τους ευαισθησίες. Παρασημοφορήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος το 1903.
• Ο Λύτρας διδάχθηκε από τους “επιφωτισμένους” της εποχής του, τόσο στην Αθήνα όσο και στο Μόναχο, όπου στάλθηκε με υποτροφία από το βασιλιά Όθωνα της Ελλάδας. Ο Thiersch, οι αδελφοί Μαργαρίτη, Τσέκολι, von Piloty ήταν κύριοι συμβουλοί του. Συνάντησε τον Γύζη στο Μόναχο, και παρέμειναν δια βίου φίλοι και συναδέλφοι.
• Ένα από τα έξι του παιδιά, ο Νικόλαος, τον ακολούθησε επίσης ως μεγάλος καλλιτέχνης, με το δικό του πλούσιο ρεπερτόριο έργων καθώς και ο Περικλής με λιγότερα έργα αλλά εξ ίσου σημαντικά.
• Ο Λύτρας ένιωθε σταθερά την ανάγκη να εξελίσσεται στο μονοπάτι της επιλογής του, και πάντα προσπαθούσε να φτάσει την “τελειότητα”. Η ζεστή του καρδιά και οι λεπτές του ευαισθησίες μετρίαζαν αυτό που διαφορετικά μπορεί να έφερνε σε μια υπερβολικά αστική προοπτική και ανησυχία για την ιστορική συνέχεια της Ελλάδας. Ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής προσωπογράφος, αλλά παρά τα αριστεία του σ’αυτόν τον τομέα η προσωπογραφία δεν κατέκτησε ποτέ την καρδιά του.